Przy akademiku – cmentarz wojenny Armii Radzieckiej w Opolu
Cień swastyki
ul. Katowicka, na wysokości kampusu uniwersyteckiego,Opole, Województwo Opolskie
Przy jednej z głównych ulic Opola i na terenie kampusu Uniwersytetu Opolskiego zlokalizowany jest cmentarz żołnierzy Armii Radzieckiej, którzy polegli w trakcie bitwy o Opole między styczniem i marcem 1945 r. (na części grobów są daty późniejsze, nawet z r. 1947). Na niewielkim terenie, obsadzonym drzewami i krzewami ozdobnymi, znajduje się pomnik ze znakiem czerwonej gwiazdy i tablicą pamiątkową, który otacza 166 mogił imiennych i zbiorowych (na cmentarzu pochowanych jest 487 osób, z czego zidentyfikowano 99). Cmentarz jest zadbany, a brama wejściowa stale otwarta. Ogółem na Opolszczyźnie pochowanych jest ok. 30 tys. żołnierzy radzieckich i ok. 40 tys. jeńców radzieckich.
Opis historyczny
W końcowym okresie II wojny światowej władze wojskowe III Rzeszy przekształciły Opole (niem. Oppeln) w twierdzę (podobnie jak Wrocław) i zbudowały wokół miasta podwójny pierścień umocnień. W styczniu 1945 roku z miasta ewakuowano ok. 60 tys. mieszkańców, a część domów przekształcono w silne punkty oporu. W ramach wielkiej operacji wiślańsko-odrzańskiej ofensywa 1 Frontu Ukraińskiego Armii Radzieckiej ruszyła w kierunku Opola 12 stycznia. Do zdobycia Opola odkomenderowano 543. Pułk strzelców pułk. Siroty ze 120. Dywizji strzeleckiej gen. Goworowa.
W nocy z 23 na 24 stycznia jednostki te wdarły się do miasta, zdobywając m.in. dworzec PKP, a następnie całą prawobrzeżną część miasta. Lewobrzeżna została zdobyta dopiero 15 marca 1945 r. Początkowo polegli żołnierze radzieccy byli chowani w kilkunastu różnych punktach miasta. Po objęciu miasta przez władze polskie miejsce pochówku części z nich przy ul. Katowickiej zostało wskazane jako miejsce pod lokalizacje głównego cmentarz wojennego w Opolu.
Dyskusja nad przestępstwami, jakich dopuścili się żołnierze Armii Radzieckiej wobec ludności cywilnej Opola i Opolszczyzny w roku 1945, nie ucicha, niemniej cmentarz wojenny tych żołnierzy pozostaje miejscem zadbanym i odwiedzanym nie tylko przez oficjalne delegacje, ale i – zwłaszcza w dniu Wszystkich Świętych – przez zwykłych mieszkańców Opola.
Wojciech
Współczesność
Do końca lat 80. w Opolu były dwa miejsca upamiętniające żołnierzy radzieckich: cmentarz wojenny i jeden z głównych placów w centrum miasta plac Armii Czerwonej. Na początku lat 90., po dyskusji nad przestępstwami, jakich dopuścili się żołnierze Armii Radzieckiej wobec miejscowej ludności cywilnej, placowi Armii Czerwonej nadano imię Mikołaja Kopernika; w ten sposób cmentarz wojenny Armii Radzieckiej stał się jedynym sposobem upamiętnienia żołnierzy 543 pułku piechoty AR (Opole nie miało zwyczajowego „pomnika wdzięczności”).
W połowie lat 50., kiedy w Opolu powołano do życia Wyższą Szkołę Pedagogiczną, cmentarz znalazł się w bezpośrednim sąsiedztwie domów studenckich (między DS „Mrowisko”, „Kmicic” i „Niechcic”), dlatego pojawił się pomysł, by pochowanych tu żołnierzy ekshumować i przenieść cmentarz w inne miejsce. Ostatecznie cmentarz pozostał w pierwotnym miejscu – w istocie na terenie kampusu uniwersyteckiego.
50.672244 17.934005
Gryf poleca
Jsem toulavý Gryf, napůl polský orel, napůl český lev. Jsem toulavý Gryf, napůl polský orel, napůl český lev. Jsem toulavý Gryf, napůl polský orel, napůl český lev. Jsem toulavý Gryf, napůl polský orel, napůl český lev. Jsem toulavý Gryf, napůl polský orel, napůl český lev. Jsem toulavý Gryf, napůl polský orel, napůl český lev.
